Het is de tijd voor de knappe mannen, die op allerlei manieren de vrouwen willen verleiden. Ze stellen zich enorm aan, tenminste zo lijkt dit voor ons, voor vogels is het normaal. Ook de vrouwen kunnen er wat van en maken de mannen gek. Kijk goed rond en wie weet ziet u het ook binnenkort. De temperaturen stijgen langzaam en dan komt het vogelleven op gang, in de natuur, maar vast en zeker ook in uw tuin.

Vrouwen

Vaak nemen vrouwen het eerste initiatief, eenvoudigweg door te gaan bedelen, precies zoals een jonge vogel dat doet. Als Natuurvereniging Ken en Geniet krijgen we rond deze tijd regelmatig meldingen, dat men al jonge vogels gezien heeft. Meestal gaat het dan om het fenomeen van hofmakerij bij de oudere vogels. Ze sperren hun snavel, klapperen met hun vleugels, net als een jonge vogel. Natuurlijk reageren de mannetjes daarop en gaan snel aan de slag. Ze zoeken een lekker hapje voor hun geliefde en bieden dat aan. Is manlief snel genoeg en bezorgt hij een prooi die aan haar eisen voldoet, dan begint het feest. Vrouwtjes doen dit, omdat ze tijdens het broedproces afhankelijk zijn van hetgeen de mannetjes aan eten aanvoeren.

Mannen

De mannen, die zoiezo al veel knapper zijn, dit bij vogels, sloven zich uit, om het vrouwtje voor zich te winnen. De veren worden opgezet en ze beginnen hun dans, bij de ene vogel nog mooier als bij de andere. Sommigen steken hun staart daarbij omhoog en spreiden deze uit, de pauw is zo een mooi voorbeeld. Andere zetten hun kraag op of blazen een keelzak op, allemaal om te imponeren. Zie het maar als het dansen wat we als mensen doen. Ja in het verleden maakten ook de mannen zich op en waren kleurrijk gekleed, maar dat is al eeuwen geleden.

Paring

Zijn de vogels het samen eens, dan volgt een eerste paring, er ontstaat een vaste band. Dan begint een nieuwe fase, even krijgt de man een hoofdrol, hij gaat op pad. De grote zoektocht begint naar een veilige plek, voor het stichten van een gezin. De plek moet aan een groot aantal eisen voldoen. Veiligheid is een eerste gebod, zonder verstorende elementen, een vlucht plek, niet recht in de zon en beschut. Vanzelfsprekend met voldoende voedsel op korte afstand. Dingen waar we als tuineigenaar voor kunnen zorgen, door aanplant van struiken en bomen.

Goedkeuring

Het laatste woord is dan aan vrouw, het mannetje lokt vrouw mee naar de door hem gekozen plek. De dame gaat beginnen aan haar inspectie, waarbij de verkozen plaats wordt opgemeten. Is het een nestkast dan gaat ze naar binnen, kijkt door de invliegopening naar buiten en bekijkt de omgeving. Binnen slaat ze de vleugels uit en draait rond, zo weet ze of er genoeg ruimte is voor haar nest. Dan valt de beslissing en kan het nestelen beginnen. Niet altijd meteen, dat is weersafhankelijk, is het een nestkast, dan slaapt vrouw wel elke nacht in de gekozen kast, houdt het maar in de gaten als het gaat schemeren.

Bouwmateriaal

U kunt het zien, in de natuur of in uw eigen tuin, er wordt allerlei spul verzameld om een goede nestplek samen te stellen. De boomklever zoekt er modder en schilfers hout, de merel neemt er mos en takjes mee. Een wat rommelige hoek in je tuin kan vogels daarbij helpen. Niet alles opruimen dus, maar wat snoeihout laten liggen, hier en daar een hoopje blad en wat mos laten staan. Kijk wat vogels nu meenemen, mogelijk kun je daar nog wat aan toevoegen. Zo zijn er mensen die henneptouw weghangen, of een bundeltje hondenhaar. Maar let op, als u uw huisdier behandelt met anti-vlooien of tekenmiddel, dan moet u de haren achterwege laten. Het gif kan nadelige effecten hebben op de jonge vogels.

Nestkast

Het kan nog net, een nestkast ophangen, want niet elke vogel is al aan het broeden. Kijk goed waar u een dergelijke kast plaatst, het mooist is het natuurlijk, als u er zelf ook zicht op hebt. De uitvliegopening mag niet op de regenkant hangen, dus gericht naar het noordoosten. Hang de kast ook niet recht in de felle zon, want de temperatuur kan door hoog oplopen binnen in de broedruimte, met als gevolg dode kuikens. Kijk waar het rustig is in uw tuin, dus niet naast uw terras, houdt ook rekening met predatie, dus niet te laag ophangen. Hangt de kast in een boom en hebt u een kat of poes, dan kunt u met gaas voorkomen dat uw huisdier in de boom klimt. Een vrije aanvliegroute is voornaam, dus niet recht voor de kast takken, ernaast is geen probleem.

Observeren

Het observeren van het gebeuren rond een nestkast is erg leuk om te doen, toch ook hier een waarschuwing. Want kijken vanaf een afstandje is geen probleem, echter het kijken in de kat dient men niet te doen, want een broedend stel is zo verstoord. De ouders komen dan niet meer naar hun broedplek, met als gevolg dat jongen overlijden door voedseltekort. Wilt u perse het broeden volgen, dan is een kast met camera een oplossing. Tegenwoordig zijn die op diverse plekken kant en klaar te koop, onder andere bij Vogelbescherming Nederland. Bent u nieuwsgierig hoe het er aan toe gaat bij het broeden, dan is Beleef de Lente een geweldige optie. Via de site kunt u meekijken in een groot aantal nesten. Er hangen camera’s bij de visarend, zeearend, kerkuil, bosuil, steenuil, boerenlandvogels, maar ook bij de koolmees en een vijver. Dag en nacht kunt u de beelden volgen, de vogels leren kennen en ervan genieten. Ga naar: www.beleefdelente.nl

Natuurman Christ, Natuurvereniging Ken en Geniet