Traditiegetrouw is het op 3 november ‘Hubkesdag’. De dag is genoemd naar Sint Hubertus, die op die dag heilig werd verklaard. Het gebruik gaat terug sinds de middeleeuwen. Sint Hubertus zou destijds een kluizenaar hebben genezen van hondsdolheid door hem brood te geven. Volgens het bijgeloof zou dit brood, na het eten ervan, bescherming bieden tegen deze ziekte. Die bescherming gold ook voor dieren. De traditie om de hubkes te zegenen voordat ze verkocht worden, bestaat ook in Dongen nog steeds. Pastor Rob van Uden zegende, tijdens een soort ‘tournee’, de hubkes zaterdagmorgen (omdat 3 november dit jaar een zondag was) in alle vroegte bij de Dongense bakkers.

door Lia van Gool

Symboliek

Bij Brood- en Banketbakkerij De Koning is het een drukte van belang, om zeven uur ’s morgens. Kees en Lilian de Koning zijn, met hun medewerkers al druk bezig. Ook een klant, Wil van Gils, is op dit vroege tijdstip naar de bakker gekomen. “Ik vind de symboliek leuk en ik wilde het een keer meemaken. Ik ben uitgenodigd door de dames hier.”

Kruisje

De hubkes staan klaar op een grote tafel. Op elk hubke staat een kruisje. “Dat hoort er op”, zegt pastor Rob van Uden. “Het is bijzonder dat ik één keer per jaar op de werkvloer kom om het werk en het brood voor de mensen te zegenen”, begint de pastor zijn verhaal. Dan leest hij een stuk voor uit het Heilige Evangelie volgens Matthëus. “In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: ‘Vraagt en u zal gegeven worden; zoekt en ge zult vinden; klopt en er zal worden opengedaan…Of is er wel iemand onder u die zijn zoon een steen zal geven als hij om brood vraagt?... .Als gij dus, ofschoon gij slecht zijt, goede gaven weet te geven aan uw kinderen, hoeveel te meer zal dan uw Vader die in de hemel is, het goede geven aan wie Hem daarom vragen.” Daarna wordt gezamenlijk het Onze Vader gebeden. De hubkes worden gezegend met wijwater en Rob van Uden zegent ook de aanwezigen. Een bijzonder moment.

Verbonden met God

Bij Bakkerij Pim Filius is alles in gereedheid gebracht voor de zegening van de hubkes. De ceremonie van de pastor is hetzelfde als tijdens het bezoek aan de eerste bakker. De hubkes staan klaar in het midden van de bakkerij. Judith en Pim Filius staan, met hun personeel, te kijken naar de hubkes en de pastor. “Het zegenen van de hubkes is niet zozeer een magisch gebeuren, maar het is een teken van verbonden zijn met God.” Dan vertelt Rob van Uden over bisschop Hubertus, een edelman die op Goede Vrijdag ging jagen en een hert met een kruis tegenkwam. Als de pastor het Evangelie heeft gelezen, stelt hij dat de economie voor de leerlingen van Jezus indertijd wel heel anders was dan in deze tijd. Het zegenen van de hubkes is een katholiek gebruik, legt Rob van Uden uit. “Het wordt gedaan in de streek van Hubertus. Hij kwam uit zuidoost Brabant. Hoe verder je naar het westen gaat, hoe minder de traditie van de hubkes bestaat.” Bakker Pim Filius bevestigt dit. “Ik kom uit Zeeland en ik kende het gebruik om de hubkes te zegenen helemaal niet toen ik naar Dongen kwam.” Inmiddels kent Pim de traditie wel en worden zijn hubkes elk jaar gezegend door de pastor.

Zegen

Op het laatste adres, Bakker Floor van Lieshout, zijn de medewerkers nog druk bezig om de winkel klaar te maken voor het begin van de dag. De zaak gaat om half acht open op zaterdag. Tegen die tijd staan de eerste klanten al voor de deur. Sommigen komen elke zaterdag om half acht. Ook bij Floor van Lieshout staan de hubkes al klaar in grote rekken. De ceremonie herhaalt zich, alleen het verhaal van pastor Rob van Uden is weer net anders dan bij de vorige bakkers. Bij Floor van Lieshout wordt gebeden voor Allerzielen. Alle aanwezigen, personeel, klanten en pers, luisteren aandachtig naar de woorden van Rob van Uden. Het is even stil in de zaak. De zegen is er voor het personeel dat de hubkes gaat verkopen, voor de klanten die nu al in de winkel zijn en voor de schrijver van dit artikel. Het voelt best speciaal, zo’n zegen, op een vroege zaterdagochtend. De ‘tournee’ langs de Dongense bakkers om de hubkes te zegenen, wordt afgesloten met een heerlijk kopje koffie en een warm worstenbroodje bij Floor van Lieshout.