De sfeer was grimmig, aan het begin van de raadsvergadering. Op de agenda maar één agendapunt: collegebesluit centralisatie opvang Oekraïense vluchtelingen in Dongen en daarmee samenhangend sluiting opvang Oekraïense vluchtelingen in Dongen-Vaart. Het werd, ondanks de korte agenda, een lange vergadering. De knipoog was ver te zoeken deze avond en het ei lijkt deze keer op een ei dat veel scheuren en barstjes heeft.

De publieke tribune is vol. Na het welkomstwoord door Hans Slagboom, voorzitter van de raad, wordt het doodstil in de volle zaal. Insprekers zijn Ivar Klerkx, buurman van de opvang voor Oekraïners in Dongen-Vaart en twee zijn Oekraïners die opgevangen worden. Het verhaal van de buurman heeft een duidelijke conclusie: hij is blij dat er aan het gedogen van de tijdelijke opvang een einde komt, na twee jaar en twee maanden. De Oekraïners vertellen hun schrijnende verhaal in het Nederlands. De man is alleen hierheen gevlucht, zijn ouders zijn nog in Oekraïne. Hij voelt zich veilig en wil niet opnieuw verhuizen. De Oekraïense vrouw heeft twee kinderen, die hier graag wonen en spelen. Het voelt alsof Deborah en Leon onze ouders zijn, vertelde zij, opa en oma voor de kinderen. Niemand heeft last van ons.

Wat er allemaal gezegd wordt tijdens deze vergadering is niet zo gemakkelijk in één document te vatten. Heel kort door de bocht: de opvang voor Oekraïense ontheemden in Dongen-Vaart moet dicht. Voor de Oekraïners die er wonen, is ruimte gereserveerd in Glorieux. Als de opvang niet dichtgaat, moeten de beheerders een dwangsom betalen. De verschillende fracties in de gemeenteraad zijn het niet eens met de gang van zaken en vinden dat het college niet goed heeft gehandeld. Daarom is er een motie ingediend met de titel; ‘Opvang Oekraïense ontheemden in Dongen-Vaart: Hoe maken we het wel mogelijk?’ In eerste instantie dienen vier partijen de motie in: CDA, D66, VDD en DongenPlus+. Later volgde ondersteuning door de VPD. De partijen dragen het college op om: binnen 14 dagen alle legalisatiemogelijkheden voor een particuliere opvanglocatie door Ter Vermaak ende Lering BV in Dongen-Vaart in beeld te brengen, inclusief de mogelijkheden die ontstaan bij het aanpassen van de (opvang)situatie; het gesprek met de beheerders van Ter Vermaak ende Lering BV en de aldaar gehuisveste Oekraïense ontheemden (opnieuw) op te starten en zich hierbij maximaal in te spannen om met een passende oplossing te komen; ook in gesprek te gaan met de omwonenden van deze (opvang)locatie); gedurende de uitvoer en afronding van deze motie het handhavingstraject te pauzeren en de gereserveerde opvangplekken in Glorieux vast te houden. Zo werd het college naar huis gestuurd, met het de opdracht om de raad over twee weken te informeren over de resultaten.

Het ei is duidelijk gebarsten en gekneusd in het volgende gedeelte. Dat komt door de ellenlange raadsvergadering, met vier (!) schorsingen, die soms ook nog werden verlengd.

Perry Wens, de nieuwe fractievoorzitter van de VVD was niet te spreken over de communicatie door het college en vond dat het college proactief te werk moet gaan. Ook Jan Kennekens (DongenPlus+)

was niet tevreden over de gang van zaken. Hij vroeg zich af hoe de wethouder zijn verantwoordelijkheden ziet en vond dat hij ook naar de menselijke kant moet kijken en enig empathisch vermogen moet laten zien. Hij vroeg zich af hoe het college een goede en veilige manier van opvang wil realiseren, als die er in Dongen-Vaart al is? De collegeleden hebben als mens gefaald, laat uw hart spreken! Marieke Schouten (D66) verbaasde zich erover dat er eerder nauwelijks gesproken is over de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Ook haar partij vindt dat het college onbegrijpelijke beslissingen heeft gemaakt. Zij deed een dringend beroep op het college om in gesprek te gaan met de beheerders in Dongen-Vaart en de opvang daar open te houden. Bovendien vindt D66 dat er voldoende opvang zijn voor ontheemden uit de Oekraïne, wat blijkt uit het verzoek van minister Faber. Stijn Sips (CDA) vond sluiting van de opvang in Dongen-Vaart een stap achteruit, in plaats van vooruit. Dat voelt ongemakkelijk. Waarom is dit niet met de gemeenteraad besproken? De raad heeft de bevoegdheid om besluiten te nemen in het ruimtelijk domein. Het CDA vraagt iedereen om over de eigen schaduw heen te kijken en de deuren niet te snel dicht te trekken. In tegenstelling tot de andere partijen bracht de Volkspartij Dongen (Iris Vermeulen) een ander verhaal. Er zijn afspraken gemaakt dat er tijdelijke opvang in Dongen-Vaart zou zijn voor tien Oekraïners en drie mensen in de noodopvang. Er staan meer Oekraïners ingeschreven. De mensen wonen er zonder toestemming, handhaving lijkt logisch. Eigenaren zijn op de hoogte gebracht. Zij willen verder als particuliere opvang, maar dat kan niet. Ga in gesprek met Deborah en Leon en de ontheemden.

Tijdens de schorsing staan groepjes van verschillende fracties bij elkaar, er wordt even gekeken naar babyfoto’s. De regen klettert op het dak van de centrale hal. Het is koud en kil, net als de sfeer. Een student bestuurskunde, die voor zijn snuffelstage bewijs moest hebben dat hij bij een raadsvergadering was, gaat op de foto met Hans Slagboom. Helaas is de student na de derde schorsing verdwenen.

Wethouder Kees de Jong begint zijn betoog officieel met ‘Geachte raad’….en geeft toe dat het college dingen heeft laten liggen. Zo officieel blijft het niet. De antwoorden van de wethouder zijn warrig en soms onduidelijk. Er was onvoldoende oog was voor de vergunning en contact met de bewoners van Dongen-Vaart , stelt hij. De aandacht ging vooral uitging naar andere locaties/interventies. Het had anders gekund. De opvang wordt gecentraliseerd, omdat die moet voldoen aan alle eisen. Particuliere opvang is in de vergunde situatie niet meer mogelijk. Hij benadrukt dat de gemeente zich verantwoordelijk voelt voor Oekraïense inwoners en dat zij een uitnodiging hebben gehad om de locatie Glorieux te aanschouwen.

De discussie tussen Kees de Jong, Marieke Schouten, Stijn Sips en Perry Wens gaat over keuze die de gemeente heeft gemaakt binnen de huidige omvang en inrichting van de opvang. Stijn vraagt zich af of het alleen gaat om wat er nu is. Een kort antwoord: ‘ja’. Perry vraagt waarom er niet al meteen is meegedacht met de beheerders. Volgens de wethouder heeft hij geen reactie gekregen en is er geen nieuwe aanvraag gedaan. Marieke begrijpt het niet. Er is geen aanvraag geweest, maar u heeft ze ook niet geholpen. Wat is er gedaan met kijken naar wat er wel kan?

Joeri de Jong (D66) vraagt waarom er geen tijdelijke ontheffing van de omgevingsvergunning is verleend in Dongen-Vaart, zoals dat elders is gebeurd. De wethouder bevestigt dat dit correct is en dat hij bereid is om te kijken of het volgende keer anders kan. Jan Kennekens vindt dit een bijzondere afspraak. Het zou ook kunnen dat er nu een oplossing wordt gezocht. Kees de Jong vindt dat de mening van Jan en zegt dat hij in debat gaat. De wethouder ontkent niet dat er te weinig plekken zijn voor ontheemden Oekraïners/Oekraïense ontheemden, maar het moet veilig zijn. Door de sluiting kan voldaan worden aan de opgave die de gemeente wordt gesteld. Er wordt langs elkaar heen gepraat, mensen spreken zichzelf tegen. De volgende schorsing wordt met tien minuten verlengd door de griffier. Perry Wens wil graag goede antwoorden van de wethouder. Hij vindt dat het niet veel zin heeft om in debat te gaan over een oplossing in verband met onbeantwoorde vagen. Marieke Schouten vindt dat de wethouder teleurstellend en zwak reageert en onvoldoende antwoorden geeft. En zo gaat het maar door.

Het gaat vooral om de vraag waarom de opvang niet legaliseerbaar is in de huidige vorm. Er moet vooral gekeken om wat wel kan. Waarom kan de groep in deze samenstelling niet bij elkaar blijven? De wethouder komt niet terug op zijn eerdere woorden. Hij is bovendien niet bereid om het proces te stoppen. Op een gegeven moment vraagt Joeri de Jong (D66) zich af wie de wethouder voor de gek houdt. De wethouder antwoordt dat hij geen clown is en niemand voor de gek houdt.

Perry Wens vindt de avond een domper, de beantwoording niet goed, het dossier is nog niet afgelopen en hij is benieuwd naar wat er over twee weken gebeurt. Marieke Schouten staat volmondig achter de motie. De partij heeft nog drie moties voorbereid, die op een ander moment ingediend zullen worden.

Het college gaat zich beraden, zegt wethouder de Jong. Binnen veertien dagen bericht het college de raad. Wij bewandelen een zorgvuldig proces. Er vinden controles plaats, maar er komt niet meteen een dwangsom. Het proces wordt getemporiseerd, maar niet gestopt, zegt de wethouder. Dat vindt de VVD vreemd. Er wordt een constructief gesprek aangegaan, met een handreiking, maar er blijft wel een donkere wolk boven het hoofd van de bewoners in Dongen-Vaart.

In feite zit er een stop in het proces, gaat de wethouder verder. Stijn stelt pauzeren of temporiseren? Wordt het proces opgeschort? Kees de Jong bevestigt dat. Omdat er geen extra termijn is, mogen er geen vragen meer gesteld worden van de voorzitter van de raad. De wethouder zegt dat, als het gaat om de omvang en de vorm van de opvang, het gesprek snel klaar zal zijn. Maar hij zegt wel dat het college, als er andere mogelijkheden zijn, daarvoor open staat.

De motie wordt per acclamatie en applaus aangenomen. Over twee weken hopelijk duidelijkheid. De vergadering wordt om 23.30 uur afgesloten. De volgende raadsvergadering is op 17 oktober.