Vlinder waar ben je heen?

Vlinders de vliegende juwelen uit de natuur, waar zijn ze gebleven? Je ziet veel minder soorten vlinders rond vliegen, in de tuinen worden nog wel wat vlinders gezien, maar daar buiten haast geen. Wat is er toch aan de hand, is er geen voedsel voor ze, zijn de weersomstandigheden een reden, zijn ze ten prooi gevallen van vijanden, het is moeilijk te zeggen. We hebben bijna geen winters meer, fijn zult u zeggen, dan kunnen de rupsen, poppen en vlinders niet kapot vriezen en dat klopt op zich wel. Maar met zachte winters ligt er een ander gevaar op de loer, het blijft vochtig en juist daar kunnen poppen en rupsen slecht tegen. Ze zitten meestal verscholen tussen het gras en onder bladeren, is het daar vochtig, dan kunnen ze daar in principe wel tegen. Echter duurt dit lang, dan kan schimmelvorming optreden en dat is funest.

Kleine vos

Vraagje, hebt u dit jaar al de kleine vos gezien? Waarschijnlijk niet, als vlinderteller en dat al meer als 30 jaar, heb ik deze soort enorm achteruit zien gaan. In 2017 telden wij er in onze telgebieden 16 exemplaren, op zich al niet erg veel. In 2020 telden we er nog maar 3 en vorig jaar eentje en dit jaar hebben we nog geen kleine vos in mogen geven. Je hoort het zelfs al bij het nieuws, het gaat slecht met onze vlinders. Nu is de vlinder een soort die ook aangeeft hoe het er met de natuur voor staat, het is een indicator. Komen bepaalde vlinders sporadisch voor, dan weet men ook hoe het er met de planten voor staat.

Voedsel

Met name vogels hebben vlinders nodig, niet dat ze deze eten, maar wel hun rupsen. Jonge vogels worden bij vele soorten vogels groot gebracht met rupsen. Rupsen eten veel jong groen, dus bevatten veel voedingsstoffen, die jonge vogels snel laten opgroeien. Dus minder rupsen betekent ook voedselnood voor vogels. Ga je nestkasten schoon maken, dan kom je dat ook tegen, vaak zitten er nog jonge vogels in het nestmateriaal. Deze zijn te zwak geweest om uit te kunnen vliegen en dat is bijzonder jammer.

Tuinen

In tuinen valt het nog redelijk mee, met de sterfte van jonge vogels, veel mensen voeren de vogels, ook in de zomer. Zo profiteren daar de tuinvogels van, vooral de ouders, welke van het aangeboden voer eten en zo meer tijd over houden, met het zoeken van insecten voor hun kroost. Later, als de jonge vogels wat groter zijn, verschijnen ook die bij de voedertafel. Zo blijft in onze woonomgeving de populatie vogels wel wat op peil. Plantsoenen spelen daarbij een rol, is het wat verruigd, dan is er ook meer variatie aan insecten. In de Dongense wijken is dat waarneembaar, wijken met meer openbaar groen, daar vliegt beduidend meer rond en daar doet men het voor.

Buitengebied

Binnen de buitengrenzen van ons Dongen gebeurt ook het een en ander. Daar waar het kan worden inheemse bloemen ingezaaid. Niet overal wordt dat gewaardeerd, sommigen vinden het nodig, om dit weelderig groen te maaien. Spijtig is dat, want juist daar leven de insecten, welke een grote rol spelen als bestuivers van gewassen. Soms zie je wel een lichtpuntje, net als in het verleden keren er akkerranden terug, randen met bloemen. Natuurlijk is het dan wel gewenst dat er inheemse bloemen gezaaid worden en daar gaat het dan weer fout. Je ziet allerlei exotische bloem aan de akkerranden staan, zaaisel dat goedkoop geïmporteerd wordt uit verre landen. Jammer, want inheems zaad, dat kan jaren achtereen bloemen opleveren, het exotisch zaad helaas niet.

Nectar

Nectar levert een grote bijdrage, tal van insecten kunnen niet zonder. Bijen, hommels, zweefvliegen, allerlei kevers en ja ook de vlinders leven van nectar. Het ene insect neemt het mee en legt een voorraad aan, een ander snoept het gelijk op. Bij het verzamelen van deze lekkernij doen de insecten hun bestuivingswerk. U hebt vast al wel een keer bijen of hommels zien vliegen met gele klompjes aan hun poten. Die klompjes bestaan uit stuifmeel, gaat de bij of hommel naar een volgende bloem, dan komt deze met het stuifmeel langs de stamper van de bloem en voila de voortplanting heeft plaats gevonden.

Trucs

Als je de natuur wat beter leert kennen en goed bekijkt, dan neem je allerlei handige trucs waar. Sommige bloemen hebben een bepaalde constructie, waarmee het stuifmeel automatisch op de bezoeker belandt. Een soort veermechanisme, dat alleen werkt als de bij maar diep genoeg in de bloem gelokt wordt. Het zijn kleine wondertjes, die helemaal op elkaar afgestemd zijn. Het is daarom dat we zuinig moeten zijn op alles wat er rond kruipt en vliegt. We moeten beseffen, dat we niet zonder elkaar kunnen overleven, elk schakeltje in de natuur heeft zijn rol, ook wij als mens.

Doe mee

Doe mee en geef uw tuin een positieve boost, zoals dat zo mooi heet tegenwoordig. Al die prachtige bloemen lokken beestjes aan, de bekendste is de vlinderstruik, je hoort het zeggen, oh bij mij zitten zat vlinders en dat klopt wel. Al die pracht en praal lokt ze naar uw tuin en zeker zullen ze daar iets naar hun gading vinden, in ieder geval voedsel. Echter als een vlinder zijn ei kwijt moet, dan wordt het een ander verhaal. Eitjes worden alleen op bepaalde planten gelegd en die ontbreken maar al te vaak. Brandnetel is zo een plant, welke haast niemand in zijn tuin heeft staan. Toch kan deze plant een mooi groene hoek vormen, wel raadt ik aan de toppen er op tijd uit te knippen, zodat er geen zaad gevormd wordt. Leef met en voor de natuur, we zijn er allemaal onderdeel van.

Natuurman Christ, Natuurvereniging Ken en Geniet.