Ans Verharen ruimt, samen met haar man Gerard, zwerfafval op. Tijdens een rondje ‘zappen’ (dat staat voor Zwerf Aval Pakken) vertelt Ans haar verhaal (Gerard is er die dag niet bij). Tijdens haar werk loopt Ans met werkhandschoenen, een afvalpakker, een boodschappenwagentje met daarin een afvalzak én een geel hesje door de straten van Dongen. Een rondje door de straten duurt een uur of twee, vertelt Ans. Vandaag is het rondje iets korter, met een tussenstop voor een kopje koffie. Echt, tijdens het ‘zappen’ ziet Ans elk stukje papier of plastic liggen. Het valt dan ook op dat er best veel rommel op straat ligt, waar je normaalgesproken gewoon voorbij loopt.

door Lia van Gool

Hoofd leeg maken

Ans en Gerard begonnen met hun vrijwilligerswerk in coronatijd. “In die tijd was het fijn om bezig te zijn. Tijdens het lopen kon je goed je hoofd even leeg maken. De coronatijd was een duwtje in de rug. Ik heb toen besloten dat ik ging lopen.” Het idee om afval op te gaan ruimten, ontstond al voor coronatijd. “Ik ben door vriendinnen aangestoken,” vertelt Ans Verharen, terwijl zij papiertjes van straat oppakt. “Maar toen heb ik besloten dat ik ging lopen. Gerard is met mij meegegaan.” Als je zelf ook afval wilt opruimen, kun je je aanmelden bij de gemeente. De gemeente zorgt voor alle materialen. Eventueel haalt de gemeente het opgehaalde vuil ook bij je thuis op. Anders kun je het afgeven bij De Coolhof.

Routes

“Samen met mijn man Gerard, loop ik een paar keer per week een ronde. Wij wonen zelf in het centrum en lopen vanuit huis met onze spullen een ronde.” De routes variëren, maar lopen vaak door het centrum, met uitwijk naar, bijvoorbeeld de Beljaart. Ans en Gerard wisselen de routes een beetje af. Als zij samen op pad gaan, lopen zij ieder aan een andere kant van de straat of lopen een andere route door park Vredeoord. “Dan pak je het meeste afval op”. Tijdens de wekelijkse rondes verzamelen zij iedere week zeker twee keer twee volle zakken afval.

Ergeren

Ans ziet tijdens haar wandeling alles op straat liggen wat er niet thuis hoort en zij ergert zich er ook aan. Regelmatig valt er een pauze in het gesprek, omdat er weer een stukje papier ligt, of een plastic zakje. “Ik zie echt alles. Soms zie je ook grappige dingen liggen, zoals twee predictortests, vlakbij de huisartsenpost in de Belkaart. Of zakken van McDonalds, met allerlei afval.” En ja, ook vlak naast een afvalbak ligt afval.

Geinig en gezellig

“Het is een geinig tijdverdrijf”, vindt Ans. “En het is ook gezellig, je maakt soms grappige dingen mee en je bent meteen in beweging. Dat was ook een reden om dit te gaan doen”. Soms ergert Ans zich echter zo dat zij denkt ‘ik stop ermee’. “Dan zie ik dat het afval blijft liggen en ga ik toch weer beginnen.” Onderweg maakt zij soms leuke dingen mee en soms minder leuke dingen. “Mensen doen soms net of je er niet bent. Dan lopen ze langs je heen alsof je lucht bent.” Oudere mensen maken wel vaker een praatje, merkt Ans. En bij de kapper aan de Oude Baan krijgt zij regelmatig een kopje koffie. “Ik heb ook wel eens een bosje bloemen gekregen”. Laatst kwam Ans in contact met een leraar uit Breda. “Hij vond dat ik goed werk deed en wilde me vijf euro geven voor een kopje koffie. Dat heb ik geweigerd. Wel heb ik hem het systeem uitgelegd, want hij zou dit in Breda ook wel willen gaan doen.”

Kassabonnen

Wat voor afval op straat ligt en hoeveel scheelt per wijk, is de ervaring van de ZwerfAfvalPakker. “Rond de supermarkten vind je bijvoorbeeld veel kassabonnen. In de bosjes en struiken vind je echt van alles”. Als er dingen liggen die Ans niet mee kan nemen, of er zijn andere onregelmatigheden, dan meldt zij dat via de Fixi-app. “De gemeente reageert echt erg snel en zorgt dat alles opgeruimd wordt”. Regelmatig liggen de plantenbakken die aan de lantaarnpalen hangen eraf. “Dat moet je dan weer melden bij de winkeliersvereniging, want die plantenbakken zijn niet van de gemeente”.

Complimentje

Voor het vrijwilligerswerk dat Ans en Gerard doen, krijgen zij van de gemeente een bon als complimentje. “Dat is leuk, het is een soort waardering voor het werk dat je doet”, vindt Ans. Voorlopig gaan zij en haar man dan ook door met het vrijwillig oprapen van afval in Dongen.

In Nederland is het op 16 september de jaarlijkse ‘World Clean Up Day’. Wie op die dag zelf de handen uit de mouwen wil steken: er ligt genoeg afval op straat! Of misschien is dit het moment om ook te gaan ‘zappen’!